Globalde 100 milyar doları aşan büyüklüğe sahip araç kiralama sektörü, Türkiye’deki gelişim serüveninde yavaş adımlarla ilerliyor. Sıfır kilometre araç satışlarındaki artış performansının gerisinde kalan araç kiralama sektöründe, gelişimi sekteye uğratan en büyük neden ise yüksek finans maliyetleri oluyor. Kurumsal kiralama şirketlerinin yeni araç satın alma kararlarını ertelemeye devam ettiğini ifade eden LenaCars Genel Müdürü Selçuk Nazik, bireysel ve kurumsal kullanıcılar içinse kiralamanın tekrar mantıklı bir seçenek haline geldiğini kaydetti. Araç kiralama sektörünün, motorlu kara taşıtları ÖTV gelirlerinde yüzde 11 pay sahibi olarak 1,5 yılda yaklaşık 50 milyar TL ÖTV+KDV ödediğini ve ülke ekonomisine direkt katkısı olduğunu belirten Nazik, “Ortalama bir C segmenti araç kiraladığınızda, satın almaya göre şu anda yarı yarıya bir finansman avantajı var. Pazar dengelenmeye başladığı için kiralamak akılcı hale dönüştü.” açıklamasını yaptı.
2020’den bu yana ülkemizdeki en popüler konuların başında şüphesiz ki otomobil fiyatları geliyor. Sadece 3 senede otomobil fiyatları ortalama 4 kat artarken, araç kiralama tarafındaki dengeler de dezenflasyon süreciyle değişmeye başladı. Operasyonel filo kiralama sektörünün köklü oyuncularından LenaCars, araç kiralama sektörüne ışık tutacak değerlendirmelerde bulundu. Araç kiralama şirketleri zor günler yaşarken, bireysel araç kullanıcıları ve şirketler içinse satın almak yerine araç kiralamak 4 yılın ardından tekrar mantıklı hale geldi.
1 Milyon TL’ye araç almak yerine kiralayınca ayda 33.600 TL kazanç
Araç kiralamanın karlı ve akılcı hale dönüştüğüne dikkat çeken LenaCars Genel Müdürü Selçuk Nazik “şirketinizde 1 milyon TL bütçeli bir araç ihtiyacı doğdu. 1 Milyon TL’ye denk gelen bir aracın aylık güncel kira rakamı ortalama 30 bin TL’dir. 1 Milyon TL’nin finans getirisi ise aylık 42.000TL. Aracı satın aldığınızda kasko, sigorta, vergiler vb. işletim maliyetleri için de aylık 5.000TL gibi bir rakamı gözden çıkarmanız gerekir. Araç kullanıma bağlı olarak yıllık ortalama yüzde 20 değer kaybı yaşayacaktır. Son yıllarda enflasyon etkisi ile değer kaybı hesapları şaşsa da dezenflasyon sürecine geçtiğimiz için değer kaybı hesapları da dengeye oturmaya başladı. Yani 1 Milyon TL’ye aldığınız araç için yıllık toplam maliyetiniz finans 504.000TL (42.000TL aylık) + işletim 60.000TL (Aylık 5 bin TL) = 564.000TL olacaktır, buna ilk ödediğiniz araç alım bedelini de katarsanız kasanızdan 1.564.000TL çıkmış olacaktır. Ortalama yüzde 20 değer kaybı ile bu aracı ilk yılın sonunda 800 bin TL’ye sattığınızda kasanıza giren tutar 800 bin TL, kasanızdan çıkan ise 1.564.000TL olacaktır. Araç sahipliği dolayısıyla kasanıza giren ve çıkan tutar arasındaki fark yıllık 764 bin TL’yi bulacaktır. Bunu da aya böldüğümüzde aylık 63.600TL’ye denk gelir. Aylık kira rakamı için kasanızdan çıkacak tutar ise 30.000TL olacaktır. Bu durumda 1 Milyon TL bütçe ile araç satın almak yerine operasyonel araç kiralamayı tercih ettiğinizde aylık kazancınız 33.600TL seviyesinde olacaktır. Bu hesaplamaya ayrıca araç kiralama kaynaklı sağlayacağınız vergi avantajı, operasyonel kiralama hizmetinin sağladığı konforlar da eklenecek. Enflasyonist dönemin, araç tedariki sıkıntısı ile birleştiği ve buna bağlı olarak 2.el araçların fiyatının sıfır kilometre araçları geçtiği dönemde araç sahipliği özellikle filo adeti düşük firmalar için avantajlı bir konumdaydı. Ancak geldiğimiz noktada yaptığımız kaba bir hesaptan da göreceğiniz üzere araç kiralamak şu anda çok daha mantıklı bir durumda.” örneğini verdi.
Dezenflasyon baskısı ve yaz sezonu bitimiyle istihdam kayıpları yaşanabilir
Politika faiziyle beraber yüzde 10’dan yüzde 60’lara ulaşan borçlanma maliyetleriyle araç kiralama sektörü, yeni araç alımı yapmak yerine var olan araçların ikinci el olarak satışını tercih ediyor. Yılın ilk çeyreğinde yüzde 0,1 gerileme yaşanan araç parkı büyüklüğü, 250 bin adet dolaylarında seyrediyor. Yüksek finansal maliyetler nedeniyle bilanço yapısı gereği özkaynak ihtiyacı olan araç kiralama şirketleri, kiralama sürelerini kısa tutarken araçlarını ikinci el satışında değerlendirme yoluna gidiyor. “2023 yılında araç kiralama sektörü yüzde 3,7 büyürken, Türkiye ekonomisi yüzde 4,5 büyüme gösterdi. Araç kiralama sektörü genel büyümenin gerisinde kaldı.” İfadelerini kullanan LenaCars Genel Müdürü, “Dezenflasyon sürecindeki baskı, piyasaki soğuma, ikinci eldeki durgunluk kiralamada motivasyonu düşürmüş durumda. Yaz sezonunun bitişiyle sektörde istihdam kayıpları yaşanmaya başlayabilir. Yeni araç satın alma iştahı ise halen düşük. İlk çeyrekte 18 bin yeni araç satın alınırken 21 bin adedi ikinci el olarak satıldı.” dedi.
