Yükselen sıfır araç fiyatları, vergiler, krediler, döviz kuru derken sıfır araç sahibi olma şartları günden güne daha da zorlaşıyor. Bizde Fashion4car okurları için bir araştırma yaptık. Araç satın almak isteyenler, aracını değiştirmek için fırsat kollayanlar, sıfır araçların pahalı olması nedeniyle alternatif olarak ikinci el araç piyasasına yöneliyor.
Aracın mevcut durumu ve geçmişi hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığından ikinci el piyasasına güven problemi var. Alıcılar, 1 Nisan’da çıkan yeni ekspertiz düzenlemesiyle birlikte gönül rahatlığıyla kendilerine ikinci el araç bakarken, bununla birlikte sektörde de birçok ekspertiz firması faaliyet göstermeye başladı. Kurumsal firmalardan orta ölçekli firmalara, sanayide ufak dükkandan detaylı ekspertiz üssü sayılacak merkezlere kadar bir çok hizmet noktası görmek mümkün.
Peki işlemlerin gerçekleşmesi için neden büyük tesislere ihtiyaç var, ya da bu kadar büyük tesislere ihtiyaç varsa nasıl küçük dükkanlarda bu işlemler yapılabiliyor?
1 Nisan’ da çıkan yasa aslında çok önemli bir eksiği ortaya çıkardı: ” Kalite Standardı “
Ekspertiz işlemleri neye göre yapılıyor. Kalite standardı ne olacak? Kim denetleyecek? Doğru ekspertiz nasıl yapılır? Hatalı verilen raporda ekspertiz merkezinin mesuliyeti nedir? Ekspertiz raporuna güvenip aracı alan vatandaşın ekspertiz hatasından kaynaklı oluşan mağduriyeti nasıl giderilir? Bu gibi sorular aklımızı kurcaladı.
Bu konuda en çok dikkat etmeniz gereken hususun “Kalite” olmasını tavsiye ediyoruz. Kalite güveni getirir bu güven sayesinde araç alıcıları işlemlerini huzur içinde tamamlar. TSE tarafından belirlenen standartları yerine getiren işletmelere gerekli belgelerin verilmesi ikinci el araç ekspertiz sektöründe kalite konusunun önemini vurguluyor.
“Konu ile ilgili olarak en büyük tavsiyemiz TSE 13805 Hizmet Yeterlilik belgeli bir ekspertiz firmasından hizmet almanızdır.”
2018 yılının başlarında bir çalışma yapmıştık. Tavan hariç boyalı olan kapı çamurluk ve kaputu değişen aracımızı kurumsal olmayan dört ekspertiz noktasında işlemlerini yaptırdık. İki rapor gerçeğe yaklaşırken aralarında ufak ihtilaflar oldu. Diğer iki raporda sadece sol tarafın boyalı olduğu gerisinin orijinal olduğu raporlandı. Son rapor aldığımız merkezin ise ekspertizi toplamda 12 dakika sürdü ve sol çamurluğumuzun boyalı olduğu geri kalan aksamında hiçbir sorun olmadığı tarafımıza verilen raporda belirtildi.
En son ekspertiz merkezinde ise aracımızın ekspertiz işlemi 42 dakika sürdü… Detaylı ekspertiz işlemi sonrasında mükemmel bir rapor sunuldu. Ekspertiz yaptırdığımız 4 merkezin full kapsamlı ekspertiz paket fiyatları ise birbirine oldukça yakındı. Biz de bu Ekspertiz konusu ile ilgili bir konu dizisi yapmaya karar verdik. Kurumsal markalarla görüşüp bu işin aslını öğrenmek için ekspertiz sürecini araştırdık.
Hem filo müşterilerine hem de son tüketiciye hizmet veren bir marka olan TÜV SÜD D-Expert’in Maslak Atatürk Oto Sanayi içerisinde bulunan şubesini ziyaret ettik ve ikinci el araç ekspertizi nasıl yapılır? Araçlara uygulanan testler nelerdir? Alıcı veya satıcılar hangi hususlara dikkat etmeli? Bu sorulara yanıt aldık.
Süreçleri sizlere aktaralım;
-Gelen araç önce lifte kaldırılıp, alt aksam kontrollerini ışık ve levye ile yapılıyor Amaç yağ kaçırıp kaçırmadığı ya da alt aksamda bir sorunun olup olmadığını tespit etmek. Daha sonra el kontrolü ile disklerin ve lastik boşluğu olup olmaması gözlemleniyor.
-Bir sonraki adım olan lastik kontrolü ile süreç devam ediyor. Elindeki lastik dişlerinin boyunu ölçen dijital cihazla lastiklerin durumu raporlanıyor.
-Kaporta kontrol süreci biraz uzun sürüyor. Neredeyse 20-30 noktaya boya kalınlığını ölçen cihazla kontrol ediliyor. Tampon ve plastik aksamlarda da boya kontrol işlemleri yapılıyor. Çamurluk, kaput, tavan, kapılar bu ölçüm cihazı ile ölçülüyor, tamponlar gözle ve eksperlerin tecrübeleriyle kontrol ediliyor, farklılık arz eden durumlar not alınıyor. Çizikler ise mıknatıs oklarla işaretleniyor.
-İç mekan kontrolü yapıldıktan sonra aracın yanına laptopla gelip bir program açılıyor. İşlemin ismini sorduğumda OBD(Diagnoz) Testi olduğunu söylüyor uzman. Bu testte neler var;
- Cihaz ile ilgili aracın kontrol ünitesine (bağlanılarak) aracın elektrik ve elektronik verilerinin taranması.
- Aktif ve pasif arızaların taraması ve tespiti.
- Motor, elektrik ve elektronik donanımlarda sistemin vermiş olduğu arıza ve uyarıların tespiti.
- ABS, ASR, ESP, AİRBAG, Emniyet kemerleri gibi donanımların taraması, arıza var ise tespiti.
- İmmobilizer, kilitleme ve güvenlik sistemlerinin kontrolleri sağlanıyor.
- -Akü test kontrolünü yapıp fiş çıktısı da alınıyor bu arada.
Lift alanındaki işlerimiz bitiyor. Yanda Performans test alanına alınıyor aracımız.
*Önce bir “yanal kayma” testinden geçiyor.
Yanal kayma :
- Ön ve arka aks üzerindeki tekerleklerin açı kontrolü ile birlikte rot ayar kontrolü.”
*ikinci adımda Süspansiyon ve Fren testinden de başarıyla geçiyor aracımız. hem ön hem arka lastikler için işlem yapılıyor. Her şey çok heyecanlı ilerliyor.
*Üçüncü adım daha da heyecanlı. Aracımız hem arkadan hem yanlardan yerde sabit bağlantı noktalarından bağlandı. Önüne turuncu ve kocaman bir pervane getirildi. Bu teste Dinamometre testi(DYNO) deniyor. Aracın beygir ve tork ölçümleri yapılıyor. Bu işlemin son adımıydı. Aracın tüm testleri bitti ve yetkili uzman elinde tüm verilerin çıktılarıyla birlikte bilgileri bize açıklıyor. Aklımızdaki soru işretleri tek tek gidiyor.
Evraklarımızı imzalayıp çıkıyoruz.
İşlemler TSE standartlarına uygun ve garantili olduğu için geldiğimiz TÜV SÜD D-Expert Maslak şubesinde gerçek bir ekspertiz deneyimi yaşıyoruz.
Haber- Fotoğraf: Oktay ERGİNOĞLU
