Avrupalı markalar TIR şoförü bulamadığı için araçları zamanında teslim edemiyor. Açığı kapatmaya çalışan markalar, lojistik maliyetindeki artışı fiyatlara yansıtmaya başladı.
Mesleğin zorlukları nedeniyle tüm dünyada TIR şoförlüğüne ilginin giderek azalması lojistikte yeni bir krizi tetiklemişti. Özellikle pandemi döneminde sürücü eksikliği nedeniyle sevkiyatlar büyük oranda azalmıştı. Avrupa’da ise Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte bu sorun daha da büyüdü. Çünkü bu pazarda çalışan TIR sürücülerinin çoğu Ukraynalıydı. Bu durum çip krizini büyük oranda aşan ve üretimi hızlandıran otomotivcileri yeni bir krizle karşı karşıya bıraktı.
Avrupa’da üretilen otomobiller, TIR şoförü bulunamadığı için limanlara indirilemiyor ya da iç dağıtımı yapılamıyor. Opel gibi bazı markalar talebin güçlü olduğu Türkiye’de satış hedeflerini tutturmak için ek maliyetleri göze alarak demiryolu gibi alternatif yollardan araçları getirmeye çalışıyordu.
Nissan, Renault, Dacia, Fiat, Peugeot, Opel ve Citroen bayiliğini yapan Gülan Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gülan, lojistik maliyetlerindeki artışın mart ayında fiyatlara yansımaya başladığını belirterek, Stellantis bünyesindeki Opel, Citroen gibi markaların otomobillere mart ayında yüzde 1.5 ila yüzde 2.5 arasında zam geldiğini söyledi.
Yine aynı grup bünyesindeki Fiat’ın da mart ayına ortalama yüzde 2 zamla başladığını ifade eden Gülan, “Bu kez yapılan zamlar kurdan değil, lojistik maliyetlerindeki artıştan kaynaklanıyor. Özellikle PSA grubu markalarında lojistik kaynaklı zamlar dikkat çekiyor. Diğer yandan enerji zamları da kademeli olarak fiyatlara yansıma devam ediyor. Enerji krizi kısmen gevşese de markalar bir anda bu maliyet artışını fiyatlara yansıtamamıştı” dedi.
Çalışanlarını şoför yapıyorlar
Stellantis ve Renault, sürücü eksikliği sorununu aşmak için farklı alanlardaki çalışanlarını kamyon şoförü yapmak için teşvik ediyor. Bunun için çalışanlara çeşitli eğitimler verilirken. yüksek maaşlar vaadediliyor. Şirketler kendi kamyonlarını alma planları da yapıyor. Bazıları ise bayilerine gelip araçları fabrikadan alma çağrısı yapıyor.
Fiyatlar, son bir ayda ortalama %8 arttı
Otomotiv analiz şirketi Cardata’nın verilerine göre son bir ayda otomobil fiyatları ortalama yüzde 8 arttı. Türkiye’de satışlardan en fazla payı alan A, B ve C segmentlerinde ise son bir ayda fiyatlardaki artış oranı yüzde 4 olarak gerçekleşti.
KAYNAK: Aysel YÜCEL – EKONOMİ.COM
