Elektrik motorlu araçların kardeşi gibi olan hibrit otomobil teknolojisi de çok farklı ve muhteşem teknolojisini dilimiz döndüğünce anlatalım;
Plug-in hybrid ve normal hibrit olmak üzere iki çeşidi vardır. Bu araçlarda elektrikli ve benzinli olmak üzere iki çeşit motor vardır. Dışarıdan herhangi bir güç gerekmeden bu iki motorun yüksek verimli çalışma ilkesi hibrit teknolojilerin temelini oluşturur. Hibrit araçlarda, içten yanmalı motor bir elektrik motoru ile tamamlanır. Elektrik motoru, içten yanmalı motora seri veya paralel bağlanabilir. Araçta bulunan hibrit güç düzenleyici ise yüksek gerilimli akü ile elektrik motoru arasında bağlantı yaparak aracı besler. Elektrik motoru enerjisini, yüksek voltajlı lityum iyon pillerden alır. Ayrıca rejenaratif frenlenme (enerji kazanımı) teknolojili frenleme sistemi sayesinde yavaşlama anında kaybedilen enerjinin bir kısmı geri kazanılarak lityum iyon pilde depolanır. Birazda bu teknolojinin nasıl çalıştığı konusuna değinelim.
Motorlar Hangi Sırayla Çalışır?
►Araç kalkışı sırasında sadece elektrik motoru çalışır ve aracı harekete geçirir.
►Normal sürüş sırasında elektrik motoru çalışır. Gerekli durumlarda içten yanmalı motor destek olur.
►Hızlanma sırasında iki motor birlikte çalışır.
►Hızlı sürüş sırasında (Şehirler arası yollar gibi) tahrik gücü yüksek olan içten yanmalı motor asıl gücü verir ve elektrik motoru destek olur.
►Yavaşlama sırasında içten yanmalı motor durur ve lityum iyon pil, frenleme sisteminde kazanılan enerji ile kaybettiği enerjisini elektrikli otomobilde olduğu gibi kendisini şarj etmekte kullanır.
Benzin istasyonuna gidip, yüksek fiyatları gördüğünüz zaman hiç şok oldunuz mu? Bir depo benzine 50,100 veya aracınıza göre 200 TL ödediğiniz zaman, bunun daha ucuz bir yolu yok mu acaba diye mutlaka düşünmüşsünüzdür. Aracınızın kullandığı yakıtın sera gazı etkisi yaptığını biliyorsunuz ve bu kanser riskini büyük oranda da etkiliyor.
Otomotiv endüstrisi bu duruma yanıt veren bir teknolojiye sahip:
Hibrit araçlar, şu anda piyasada birçok hibrit araç modeli bulunmaktadır. Bunlara örnek vermek gerekirse Toyata C-HR, IONIQ HYBRİD, Toyata Auris Hybrid ve bir çoğu mevcuttur.
Hibrit bir otomobil nasıl çalışır? (Benzin ve Elektrik Gücü)
Benzin-elektrik hibrit araçları isminden anlaşıldığı gibi, bir elektrik motoru ile bir benzinli motorun arasında bulunan bir sistem ile çalışır. Şimdi, bir benzin gücü kullanan araç ile elektrik gücü kullanan tipik bir araç arasındaki farkları açıklayan birkaç özellik ile başlayalım.
Benzin gücü ile çalışan araçlarda, yakıtı motora ulaştırmak için bir yakıt deposu bulunur. Motor ise lastikleri çevirmeye yarayan bir aktarım sistemine sahiptir.
Öte yandan bir elektrik aracı ise, bir akü setinden oluşan ve elektrik enerjisini bir elektrik motoruna ileten yapılardan oluşur. Motorda, lastikleri çevirmeye yarayan bir aktarım sistemine sahiptir.
Hibrit bir arabulucu sistem olarak düşünülebilir. Benzin kullanan bir araçta, bir elektrikli arabanın işlevlerini de yerine getirerek, aynı miktar yakıt ile yakın tasarrufu ve emisyonunun düşürülmesini sağlar.
Plug-in Hybrid Otomobil
Normal hibrit otomobillere göre tek farkı şarj edilebilir olmasıdır. Belirli bir mesafe yolu yalnızca elektrik motoru kullanarak ta alabilirsiniz. Bunun ile birlikte içten yanmalı motoru ve elektrikli motoru yine ikisini de kullanmaktadır. Elektrikli plug-in-hybrid motoru güçlü ve bataryası büyüktür.
Bu otomobiller elektrikli otomobiller gibi şarj edilebilir ancak elektrikli otomobillerde olan ÖTV bu araçlarda da normal içten yanmalı otomobil gibi vergiye tabi tutulur. Bu otomobile örnek olarak ta ülkemizde satışı olan BMW İ8′ i örnek verebiliriz.
Hibrit Otomobillerin Avantajları Ve Dezavantajları
Son olarak ta bu otomobillerin avantajları ve dezavantajları konusuna da değinelim.
Avantajları;
►Elektrik motoru çalışma sırasında titreşim ve salınım yapmadığı için konforlu bir sürüş sunar.
►Gaz salınımı, sadece fosil yakıtlı araçlarla karşılaştırıldığında düşüktür ve çevreci bir sürüş sunar.
►Özel frenleme sistemiyle yakıtta tasarruf sağlar. Ayrıca iki kat daha uzun balata ömrüne sahiptir. Bakım masrafı İçten yanmalı araçlara kıyasla düşüktür.
►Özellikle şehir içi trafikte benzin çok az harcaması veya sıkışık trafikte hiç harcamaması nedeniyle ekonomik bir sürüş sunar.
Dezavantajları;
►Orta sınıf modelleri ele alındığında hibrit otomobillerin düşük güçlü olduğu söylenebilir. Bunun nedeni çevre dostu otomobil tasarlanırken içten yanmalı motorların küçük modellerinin ekleniyor olmasıdır.
►Benzinli otomobillere göre daha yüksek fiyatlıdır.
►Düşük bir ihtimal olsa da kaza anında yüksek gerilimli akülerde ölümcül etkiler görülebilir.
Saygılar.
Murat BELEN (Fashion4car Elektrikli Otomotiv Editörü)
